در نگارش لایحه دفاعیه کیفری، هر یک از طرفین دعوی، چه شاکی و چه متهم، این امکان را دارند که نکات خود را در زمینه‌های مختلف عینی و حقوقی بیان کرده و به دادگاه ارائه دهند. اهمیت این موضوع به دلیل تأثیر مستقیم متن صحیح لایحه دفاعیه بر سرنوشت دعوا، اعم از اثبات یا عدم اثبات آن، قابل توجه است. طرفین دعوی می‌توانند با تنظیم شفاف و مستند، تمامی توضیحات ضروری مرتبط با پرونده را به صورت کتبی آماده کرده و از طریق دفاتر خدمات قضایی یا وکیل خود به دادگاه تسلیم نمایند.
ارائه لایحه دفاعیه به‌ویژه در دعاوی کیفری، که به جرایم ارتکابی مرتبط است، دارای اهمیت ویژه‌ای است. در برخی موارد، تنظیم لایحه دفاعیه به‌صورت مناسب می‌تواند تأثیر بسزایی بر قضاوت دادرس داشته و به نفع یکی از طرفین حکم را تغییر دهد. به همین دلیل، بررسی نکات لازم برای تدوین لایحه دفاعیه کیفری و در نظر گرفتن این نکات در متن تهیه‌شده توسط شاکی و متهم از اهمیت بالایی برخوردار است.
نمونه لایحه دفاعیه کیفری متهم در پرونده جعل و استفاده از سند مجعول
بسمه تعالی
ریاست محترم شعبه
با سلام و احترام
عطف به پرونده کلاسه …… اینجانب …… به وکالت از …… عرایض و دفاعیات خویش را در دفاع از متهم پرونده آقای ……. به استحضار میرساند:
موکل اتهام معاونت در بزه جعل و استفاده از سند مجعول را شدیداً تکذیب و انکار می کند. مستحضر هستید که مطابق قاعده نافی را نفی کافی است لذا مدعی یا مقامات یاد شده باید دلایل اثباتی و ثبوتی خود را جهت اثبات اتهام آقای ….. ارائه نمایند و الا صرف انکار موكل جهت نفی اتهام کافی است. از طرف دیگر صدور احکام كیفری محتاج به قطع و یقین قضایی بر ارتکاب عمل انتسابی در ما نحن فیه می باشد که در صورت شک و یا تردید به علت فقد دلیل ، اصل برائت جاری خواهد بود.
از طرف دیگر آنچه که در مقام دلیل اثباتی برای شکایت حراست شهرداری مستمسک قرار گرفته فتوکپی میباشد که حتی تصدیق نشده است . از آنجا که کپی سند، في نفسه فاقد اعتبار است و در مقام دعوا يا دفاع قابل استناد نبوده و موثر در اثبات یا نفی امری یا حقی نیست لذا به فرض محال در جعل یا استفاده از سند مجعول در کپی ارائه شده بانک توسط ….. با توجه به اینکه هیچگونه نفع مادی و غیره برای موکل نداشته مصداق ندارد همانطور که نظریه مشورتی شماره …. منعکس شده جعل یا استفاده از کپی بدون اینکه برابر اصل با توجه به شود ، جعل محسوب نمیگردد. مضافاً اینکه صرفا ارائه گزارش از طرف اداره متبوع موكل حتی از جانب مقامات ارشد آن اداره و مقام تعقیب و حتی دادستان عمومی و انقلاب ….. را نسبت به ارائه دلیل جهت اثبات اتهام انتسابی بی نیاز نیمکند و ارکان و عناصر بزه جعل و استفاده از آن با مواد استنادی در کیفر خواست یعنی مواد ۵۳۳ و ۵۳۵ اصلاً توجیه قانونی ندارد و توجهات و تحلیلات صورت گرفته از ناحیه ….. و در نهایت انتساب معاونت در جعل بدون هیچگونه دلیل محکمه پسند در کیفر خواست موجه به نظر نمی رسد. حسب محتویات پرونده متهم در کلیه مراحل تحقیق منکر بزه انتسابی است و حتی اظهارات کارمند بانک نیز به عنوان مطلع چیزی را ثابت نکرده است و شاهدی نیز علیه …. شهادت نداده و قرائن موجود نیز بر ثبوت اتهام کافی نیست و توجه به گزارش اداره آگاهی نیز خصوصا در جلسه مراجعه حضوری متهمین دلیل یا اماره بر انتساب معاونت در جعل به ….. استخراج نمی گردد.
لذا نظر به اینکه نامبرده فاقد پیشینه کیفری و سابقه کیفری میباشد و شخصیت فردی وی تا اتهام مزبور فرسنگها به دور می باشد و با توجه به شناخت کامل از شخص نامبرده و خانوادشان در طول مدت …. سال میدانم که نامبرده از خانواده های محترم شناخته شده و سرشناس می باشند که حتی از حضور در مراجع قضایی در پاره ای از موارد برای احیای حقوق خودشان که بی جهت مورد تعرض قرار میگیرد اجتناب میکنند و مایه بدنامی می دانند به طوری که تا این سن و سال فاقد پیشینه کیفری حتی غیر موثر می باشد از طرف دیگر حتی اگر ایشان را به فرض محال واجد پیشینه کیفری بدانیم بازهم امکان اینکه جرم جدید و مورد اتهام را مرتکب نشده باشد و فاعل واقعی آن کس دیگری باشد وجود دارد.
لذا با در نظر گرفتن اصل برائت و انکار شدید موکل و اینکه شاکی شکایت خود را به دلیل بینه شرعی و قانونی به دادگاه ارائه نداد و اظهارات پوچ شخصی ….. نیز نسبت به موکل نمیتواند موثر باشد که به استناد آن حقوق عامه شهروندان را در نظر نگیریم و قواعد آیین دادرسی را نانوشته و نادیده انگاریم مضافاً اینکه اظهارات بی سروته آقای …. به موکل جهت ضمانت از وی بدون دلیل یا بینه شرعی جز تعارض در گفتار وی ارزش قضایی و محکمه کیفری ندارد از طرف دیگر یقین داشته باشیم که اگر صرف ارائه گزاشات بی اساس و بدون دلیل اثبات کننده راحتی از جانب مقامات چون حراست ادارات دلیلی عليه متهم قلمداد کنیم در اینصورت فسادی عجیب پیش خواهد آمد که به موجب آن هیچ بیگناهی رنگ تبرئه را نخواهد دید و مطمئن باشیم که به جای پذیرش اصل برائت اصل را بر مجرمیت گذاشتیم و به متهم تحمیل کردیم که بی گناهی خود را اثبات نماید که نتیجه آن این است که در جامعه اسلامی ما سنگ روی سنگ بند نمی شود و تارپود زندگی اجتماعی انشانها از هم گسیخته خواهد شد لذا تقاضای صدور حکم به برائت موکل از محضر عالی را دارم .
باسپاس و احترام
نکات نوشتن لایحه
برای نوشتن لایحه دفاعیه می بایست نگارنده پرونده طرف دعوا را به دقت مطالعه نماید و محتوا را با تسلط کامل مورد توجه قرار دهد. نکات کلیدی پرونده را هایلایت کرده و یا اینکه از آن ها نت برداری نماید.
در صورتی که وکیل طرف دعوا می باشید برای تنظیم لایحه به گفته های طرف مقابل در ابتدا و انتهای رسیدگی دقت نمایید و در صورت عدم تطابق از آن جهت نگارش استفاده نمایید. به گفته های شهود و مطلعان دقت نموده و تعارضات و تناقضات بررسی نمایید. در نگارش لایحه حتماً آن را تایپ نمایید. اگر امکان دسترسی به نرم افزار برای شما مقدور نبود حتما با خط خوانا نگارش نمایید.
مواد قانونی را به درستی انتخاب نموده و با استدلال صحیح در لایحه از آن استفاده نمایید. سعی نمایید که در نگارش لایحه نکات اضافی را حذف نمایید. جهت تنظیم لایحه بهتر است که اظهارات طرف مقابل را به دقت شنیده و از آن برای تنظیم لایحه استفاده نمایید.
